Dzień Liczby π – relacja z rozmów o cyfryzacji energetyki i technologii kwantowej na PG

Przedstawiciele świata nauki, biznesu i administracji publicznej spotkali się na Politechnice Gdańskiej z okazji obchodów światowego Dnia Liczby π .

W Auli PG w Gmachu Głównym odbyła się konferencja poświęcona technologiom oraz ich znaczeniu dla digitalizacji sektora energetycznego.

Wydarzenie uroczyście otworzyli prof. Krzysztof Wilde, rektor Politechniki Gdańskiej, będącej gospodarzem konferencji oraz Maciej Stryjecki, prezes zarządu Bałtyckiego Instytutu Transformacji Energetycznej (BETI). Rektor PG przywitał zgromadzonych gości, w tym m.in. Agnieszkę Pomaskę, posłankę na Sejm RP, Kazimierza Kleinę, senatora RP, Sławomira Staszaka, prezesa zarządu Energa SA, Pawła Olechnowicza, doradcę prezesa zarządu Orlen SA oraz Marcina Gajdzińskiego, dyrektora generalnego IBM Polska.

Rektor Wilde podkreślił, jak ważne są spotkania, w których do rozmów zasiadają przedstawiciele nauki, biznesu oraz świata polityki oraz wyraził nadzieję, że ścisła współpraca pomiędzy tymi środowiskami przełoży się na rozwój nie tylko naszego regionu, ale i całego kraju. Następnie głos zabrała Agnieszka Pomaska, która zadeklarowała wsparcie dla wszelkich nowatorskich inicjatyw, mających na celu wdrażanie innowacyjnych technologii w zieloną transformację energetyczną Polski.

W kolejnej części wystąpili Grzegorz Stanisławski, współzałożyciel BETI. Podkreślił, że wielki skok cywilizacyjny jaki czeka Pomorze w dziedzinie rozwoju energetyki odnawialnej potrzebuje digitalizacji a erspektywa kwantowej rewolucji jest niezbędna aby przejść od czasu generacji energetyki do ery optymalizacji. A to wszystko wymaga współdziałania administracji publicznej, nauki i biznesu.

Następnie prof. Józef Sienkiewicz, prorektor ds. współpracy przedstawił kompetencje kwantowe, jakimi dysponuje uczelnia. Wieloletni dorobek badań prowadzonych na Politechnice Gdańskiej przez m.in. prof. Pawła Horodeckiego, dr Marcina Nowakowskiego i dr Jana Tuziemskiego obejmuje prace nad splątaniem kwantowym, kwantową komunikacją, kryptografią kwantową, czasowymi zjawiskami kwantowymi w układach wieloczłonowych, kwantową korekcją błędów i kwantową sztuczną inteligencją. Badania podprzestrzeni i stanów prawdziwie wielocząstkowo splątanych są prowadzone przez prof. Macieja Demianowicza. Z kolei badaniem algorytmów kwantowych zajmuje się prof. Krzysztofa Giaro. Prof. Marek Czachor zaproponował makroskopowe urządzenie do obliczeń kwantowych i już w 1997 poprowadził wykład z kryptografii i komputerów kwantowych. Dr Marcin Nowakowski założył startup Observeq specjalizujący się w kwantowej sztucznej inteligencji i systemach poznawczych. – Z racji uczestnictwa w Związku Uczelni m. Daniela Fahrenheita należy również wspomnieć o osiągnięciach naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie od lat działa Krajowe Centrum Informatyki Kwantowej i Międzynarodowe Centrum Teorii – podsumował prof. Sienkiewicz.

Oskar Pawłowski, wiceprezes zarządu Energa Operator poruszył zagadnienia związane z wyzwaniami, jakie niesie cyfryzacja oraz opisał problemy z jakimi boryka się sektor energetyczny w Polsce. Jednym z największych wyzwań, jakie napotyka obecnie polska energetyka, jest problem wymuszonych wyłączeń odnawialnych źródeł energii (OZE). Zjawisko to oznacza, że w dniach wysokiej produkcji z OZE przy braku dostatecznej elastyczności systemu energetycznego operatorzy zmuszani są do ograniczania produkcji energii z OZE, aby zapewnić stabilność sieci. W skali kraju skala tego problemu rośnie – szczególnie w regionach generujących znaczne ilości energii z farm wiatrowych oraz dużych instalacji fotowoltaicznych. Problem ten szczególnie dotyka Pomorza jako lidera produkcji energii z OZE. W skali kraju w roku 2024 utraciliśmy poprzez wyłączenia produkcji z OZE nawet 1 TWh. Aby sobie to wyobrazić, oznacza to:

• Niewyobrażalny wysiłek ludzki - 100 000 lat jazdy na rowerze.
• Energię wystarczającą dla 500 000 domów przez rok.
• Ładowanie pozwalające przejechać łącznie 6,7 miliarda kilometrów w samochodach elektrycznych.
• Równowartość 700 milionów złotych na rachunkach za prąd.

Pomorze ma ambicję wypracowania nowego cyfrowego paradygmatu zarządzania siecią energetyczną! Jaki mamy plan? Zrobimy tutaj NASA! NASA i cyfryzacja energetyki mają wspólny mianownik, którym jest zaawansowana technologia, analiza danych, sztuczna inteligencja. Mają to samo wyzwanie: jak przekształcić ogromne ilości danych w wiedzę pozwalającą na podejmowanie właściwych decyzji – powiedział Oskar Pawłowski.

Bez wdrożenia najnowocześniejszych rozwiązań AI transformacja energetyczna ani konkurencyjność gospodarki nam nie wyjdzie. Dlatego, jak podkreślił  Maciej Stryjecki, prezes BETI - Instytut będzie działać na rzecz wykorzystania AI w energetyce i utworzenia na Pomorzu doliny digitalizacji polskiej gospodarki.

W dalszej części wydarzenia odbyły się dwa panele dyskusyjne. W pierwszym o obliczach rewolucji kwantowej debatowało „trzech fizyków będących informatykami”, czyli dr Piotr Kociński z Electrum Holding, dr Piotr Biskupski z IBM Security SME oraz Piotr Beńke, IBM Regional Services Manager. W drugiej, wieńczącej spotkanie, debacie udział wzięli Kazimierz Kleina, senator RP, Marcin Gajdziński, dyrektor generalny IBM Polska, Jarosław Kumięga, z-ca dyrektora departamentu ds. transformacji energetycznej i gospodarczej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Paweł Olechnowicz, doradca prezesa zarządu Orlen SA, Oskar Pawłowski, wiceprezes zarządu Energa Operator S.A. Jednym z kluczowych tematów panelu dyskusyjnego moderowanego przez Macieja Stryjeckiego, była postawa liderów wobec wielkich wyzwań technologicznych.

To naturalne, że menedżerowie często boją się ryzyka wynikającego z nowych technologii – nie znają gotowych scenariuszy działania i boją się popełnić błędy. Przy transformacjach takich jak cyfryzacja sektora energetycznego potrzebujemy odwagi tu teraz, by próbować nowych rozwiązań, testować i optymalizować – bo to one definiują przyszłość. Pomorze jest blisko stania się centrum energetycznym Europy.

Potencjał 20 GW niskoemisyjnej energii z atomu, wiatru morskiego i lądowego to prawdziwa rewolucja. Wizja Energa-Operator S.A. jako firmy technologicznej, a nie tylko energetycznej, to krok w stronę lepszego wykorzystania przyszłych odnawialnych zasobów.

Organizatorem wydarzenia był Bałtycki Instytut Transformacji Energetycznej. Partnerami wydarzenia były Politechnika Gdańska, będąca jednocześnie gospodarzem, Energa Operator oraz IBM. Wydarzenie zorganizowano pod szyldem Pomorskiej Koalicji na Rzecz Rozwoju Przemysłu CPD i AI zawiązanej 6 lutego br. także na PG.

fot. Dawid Linkowski/ PG